با پوستي به رنگ طلا و موهايي درخشان ... بدني كشيده از نژاد سمند‌هاي ايراني. ولي حالا اين‌جاست، در كارگاه تاكسيدرمي. پوستش را دباغي كردند و ماكت بدنش را ساختند. صورت و پاها و شكوهش را بازسازي كردند تا بتواند حالا اين‌جا بايستد، طوري‌كه گويا هرگز نمرده است. شايد اگر كمي تمركز كني بتواني صداي شيهه اش را بشنوي، وقتي در دشت‌هاي سبز مي‌دود و باد يال‌هايش را آشفته مي‌كند.
در كارگاه تاكسيدرمي موزه‌ي دارآباد نمي‌توانيم از اين اسب زيبا چشم‌برداريم.
.jpg "دوچرخه")
تاكسيدرمي، هنري است براي حفظ جانوراني كه از دنيا رفته‌اند. يادمان باشد اين‌جا براي تاكسيدرمي هيچ حيواني كشته نمي‌شود.
بخش تاكسيدرمي موزه‌ي دارآباد زير نظر دكتر هدايت تاجبخش، پدر تاكسيدرمي ايران اداره مي‌شود. محمدحسين كبيريان، يكي از كارشناسان اين بخش، به خبرنگار هفته‌نامه‌ي دوچرخه مي‌گويد: «25سال است كه پا در ركاب دكتر تاجبخش به حرفه‌ي تاكسيدرمي مشغول هستم.»
او درباره‌ي كارگاه تاكسيدرمي مي‌گويد:«تمام مراحل ضدعفوني را كه مهم‌ترين مرحله است همين‌جا انجام مي‌دهيم. جاهاي ديگر ممكن است كه اين مراحل انجام نشود و كار خام باشد و فقط پوست حيوان را مي‌كنند و داخل آن پنبه مي‌گذارند و اصلاً كار اصولي انجام نمي‌شود. بعد از مدت كوتاهي اين حيوانات بيدزده مي‌شوند و از بين مي‌روند. ولي ما اين‌جا حيواناتي داريم كه براي 50 سال قبل هستند و اگر صد سال ديگر هم بگذرد، اتفاقي برايشان نمي‌افتد. حيوانات گوناگوني هستند كه شايد مدت‌هاي طولاني در فريزر نگه‌داري مي‌شوند و بعد آن‌ها را آماده‌ي تاكسيدرمي مي‌كنيم.»
در كارگاه چرخ مي‌زنيم، فضاي عجيبي دارد. سر يك موس (گوزن شمالي) روي ديوار روبه‌رو است. غزال‌ها هم هستند و گورخرهاي راه‌راه زيبا. طاووس‌هايي با دم‌هاي بلند و رنگا‌رنگ...
از كبيريان مي‌پرسيم: «آيا شما فقط گونه‌هاي داخل ايران را تاكسيدرمي مي‌كنيد؟»
او مي‌گويد: «ما حيوانات را از گوشه و كنار دنيا داريم. يك زرافه‌ي بزرگ آفريقايي هم هست كه داريم آن را مي‌سازيم. فكر مي‌كنم كودكان و نوجوانان از ديدن اين زرافه‌ي بلند، شگفت‌زده بشوند.»
او درباره‌ي حيواناتي كه براي تاكسيدرمي آماده مي‌شوند مي‌گويد: «براي تاكسيدرمي، حيواناتي انتخاب مي‌شوندكه يا مرده‌اند يا بيمار بوده‌اند و امكان بهبودي نداشته اند. محال است كه حيواني براي تاكسيدرمي كشته شود.»
اين كارشناس تاكسيدرمي ادامه مي‌دهد: «اخيراً كار تاكسيدرمي را روي يك طاووس انجام داديم. طاووس خانگي بود و مرده بود. ما آن را ساختيم و بازسازي كرديم.»
.jpg "دوچرخه")
او درباره‌ي طول مدتي كه لازم است عمل تاكسيدرمي انجام شود، مي‌گويد: «پروسه‌ي تاكسيدرمي براي يك پرنده دو هفته كار مي‌برد. حيوانات بزرگ‌تر تا دو ماه طول مي‌كشد. پوست‌كني، ضدعفوني‌كردن و چربي‌زدايي، پروسه‌اي طولاني است.»
كبيريان مي‌گويد: «در كار تاكسيدرمي چند هنر و علم با هم بايد باشد. دباغي، نقاشي، طراحي، مجسمه‌‌سازي و جانورشناسي مهم هستند.»
كودكان و نوجوانان با هيجان داخل اين بخش مي‌شوند و با هيجان از اين كارگاه ديدن مي‌كنند. حيواناتي كه روزي زنده بودند و حالا شكل و حالت خود را براي ابد حفظ كرده‌اند.
نظر شما